Jak radzić sobie ze stresem w pracy?
Kariera w dzisiejszych czasach wymaga nierzadko stalowych nerwów. Tym bardziej, że sprawy zawodowe pochłaniają coraz więcej naszego czasu. Dla wielu stres jest nieodłącznym towarzyszem życia. Dlatego, warto nauczyć się ograniczać jego skutki.
Pracę zmieniamy dziś coraz częściej. Konkurencja na rynku zatrudnienia jest ciągle duża, a wymagania pracodawców wysokie. Wiele osób uczestniczy w kolejnych kursach, kolekcjonuje przeróżne certyfikaty, a studia podyplomowe stały się hitem ostatnich czasów. Żyjemy szybko i – niestety – w stresie, który wpływa na wszystkie sfery naszego życia. Nawet te niezwiązane z pracą. Jak zatem zachować zimną krew i nie szarpiąc nerwów, przetrwać kolejny ciężki tydzień.
Nieodłączny towarzysz codzienności
Jak czytamy na portalach, wg psychologów stres w pracy pojawia się, kiedy członkowie zespołu odczuwają dyskomfort psychiczny. Powodowany tym, że wymagania, jakie stoją przed nimi w danym momencie, przekraczają ich możliwości. Jednak stres może wynikać nie tylko ze świadomości własnych ograniczeń, ale również z innych czynników, np. złych stosunków z szefem oraz współpracownikami, poczucia braku akceptacji lub po prostu specyfiki wykonywanej pracy (np. dziennikarz, makler giełdowy czy telemarketer).
Pamiętajmy jednak, że stres ma również swoje dobre strony. Z jednej strony nas paraliżuje, z drugiej wpływa motywująco. Działanie pod wpływem adrenaliny to nowe pomysły oraz lepsza koncentracja, także osób z natury rozkojarzonych.
Życie w cieniu stresu
Współczesny biznes oznacza nierzadko walkę z czasem. Agencje marketingowe czy reklamowe swoja działalność opierają z kolei na kreatywności. Stres jest nieodłącznym elementem takiej pracy, towarzyszy też innym zawodom. Z drugiej strony umiejętności kontrolowania negatywnych emocji, panowania nad sobą, należą do tych najbardziej pożądanych przez pracodawców. Stres obniża jakość wykonywanej pracy, zwiększa liczbę błędów i wypadków. Dlatego ludzie różnymi sposobami starają się z nim walczyć. Korzystają ze zwolnień lekarskich, zażywają leki, sięgają po środki dopingujące. Wszystko po to, aby tylko sprostać wymaganiom. Czasem porzucają lub zmieniają posady.
To ostatnie, nie jest jednak dobrym rozwiązaniem. Stresu nie da się bowiem całkowicie wyeliminować z naszego życia zawodowego. Można jednak zwiększyć swoja odporność i nauczyć się nie tracić zimnej krwi w trudnych sytuacjach. Specjaliści w tekście opublikowanym na portalu Wirtualna Polska (artykuł „Sposób na stres w pracy”) podpowiadają jak to zrobić.
Wziąć byka za rogi
Pierwszym sposobem ograniczania stresu jest samoakceptacja. Pogodzenie się z własnymi słabościami ułatwia skuteczne działanie w warunkach stresu. Świadomość własnych zalet i wad uodpornia, bądź to na krytykę czy doznawane niepowodzenia.
Drugim antidotum na stres jest pozytywne myślenie. Psychologowie twierdzą, że jakieś wydarzenie tylko wtedy jest stresujące, jeśli uznamy je za takie.
Trzeci sposób to wsparcie ze strony najbliższych. Podnosi ono nasze poczucie własnej wartości, uspokaja i uśmierza negatywne uczucia.
Istnieją także inne środki walki ze stresem, które pozwolą pozbyć się uczucie napięcia i poprawić efektywność pracy grupowej. Po pierwsze trzeba stymulować członków zespołu do współpracy. Socjologowie udowodnili, że rywalizacja, która jest celowym zamierzeniem wielu przełożonych źle wpływa na efektywność i powoduje inne negatywne skutki. Natomiast współpraca sprzyja ograniczeniu stresu. Właściwe zastosowanie tej taktyki pozwala na zmniejszenie napięć u pracowników, wspiera tożsamość grupową i poczucia wspólnej odpowiedzialności za realizowane zadanie.
Jedną z przyczyn ciągłego wzrostu stresu jest również tempo naszego życia. Dlatego bardzo ważną rolę w walce z niepokojem odgrywa planowanie.
Łagodzeniu skutków stresu sprzyja również poczucie kompetencji. Osoby, które są przekonane, co do swoich kwalifikacji i wiedzy rzadziej oceniają wykonywaną pracę jako stresującą. Zatem, by ustrzec się przed negatywnymi skutkami stresu, pracownik może doskonalić swoje umiejętności, np. uczestnicząc w różnorodnych szkoleniach czy kursach. Pod warunkiem jednak, że będzie mu to sprawiać przyjemność i dawać poczucie satysfakcji.
Tradycyjne, ale sprawdzone metody mogą także okazać się skuteczne. Mowa tu o treningach relaksacyjnych, ćwiczeniach fizycznych oraz odpowiedniej diecie.
Jednak to, co jest najważniejsze, to poczucie kontroli – umiejętność skutecznego działania w warunkach stresu. Jeśli swoje powodzenie pracownik uzależni od zewnętrznych czynników, takich jak np. szczęście, to najprawdopodobniej silniej będzie ulegał negatywnym skutkom stresu, niż osoby, które wierzą, że osiągnięcie sukces zależy od nich. Innymi słowy, by działać skuteczniej w trudnych sytuacjach należy uznać, że droga naszej kariery zależy od nas samych, że to my posiadamy zasadniczy wpływ na wielkość wynagrodzenia, awans czy jakość kontaktów z przełożonym.
OBRAZ SIEBIE:
Świadomość własnego istnienia i funkcjonowania; podmiot i zbiór doświadczeń uznanych za swoje; to co można powiedzieć o sobie, kiedy mówi się „ja” Obraz siebie zbudowany może być z różnych cech: potrzeb psychicznych, uzdolnień, postaw, typów reakcji racjonalnych. Obraz siebie może być: globalny lub zróżnicowany. Rozwój obrazu siebie: a) spostrzeganie bodźców działających z własnego ciała: dzieci odczuwają bodźce z własnego ciała, obserwują swoje części ciała, porównują swoje ciało z innymi b) oddziaływanie rodziców: rodzice wyrażają wobec dziecka aprobatę lub dezaprobatę, dziecko w ten sposób uczy się oceniać swoje schematy zachowań; rodzice również oczekują od dziecka konkretnych zachowań przez co dziecko uczy się spełniać ich oczekiwania c) porównywanie siebie z innymi: jest źródłem wiedzy o sobie i dostarcza materiału do formowania obrazu siebie; naśladownictwo innych pomaga odkryć własne cechy psychiczne; w kontaktach z innymi formuje się samokontrola, odporność na ból, zdolności do przewodzenia i zdolności organizacyjne d) spostrzeganie samego siebie: bodźce z ciała – rozwój samoświadomości wpływa to na rozwój pamięci, mowy, globalne reakcje dziecka e) rozwój poczucia rzeczywistości: dziecko uczy się, że jest coś poza nim f) uczenie się znoszenia przykrych przeżyć: dokonuje się przez aktywne powtarzanie sytuacji wywołujących lęk w marzeniach i zabawie g) uczenie się kontroli własnych reakcji: motorycznych, emocjonalnych myślenia h) uczenie się poczucia własnej wartości i akceptacji siebie: dokonuje się na podstawie obserwacji zachowań innych ludzi i) stałość obrazu siebie: Porównaj diagnozę behawioralną i humanistyczną i stąd wynikające konsekwencje dla oddziaływań resocjalizacyjnych? DIAGNOZA: rozpoznanie interesującego stanu rzeczy, co do którego istnieje ewentualność postępowania interwencyjnego DIAGNOZA BEHAWIORALNA: jej przedmiotem są zachowania, zwłaszcza niezgodne z normą, świadczące o wadliwym przystosowaniu społecznym jednostki; bada się związki między tymi zachowaniami a czynnikami stymulującymi je; celem badania diagnostycznego jest wykrywanie czynników wpływających na zmianę zachowań jednostki lub grupy społecznej; istotą nieprzystosowania społecznego jednostek jest samo zachowanie, a nie psychologiczne mechanizmy regulacyjne czy role. W terapii nie ma konieczności poznawania mechanizmów psychologicznych zachowań człowieka. Celem jest poszukiwanie i manipulowanie bodźcami (nagrodami i karą) w celu wyparcia niepożądanych zachowań jednostki, co jest zgodne z założeniami teorii uczenia się – część zachowań patologicznych jest wyuczona w toku zaburzonej socjalizacji poprzez kolejne wzmocnienia, więc i w taki sam sposób mogą być wygaszone DIAGNOZA HUMANISTYCZNA: zaburzone przystosowanie jednostki to nie są jedynie zachowania niezgodne z normami, to także mechanizmy psychospołeczne oraz czynniki etiologiczne, powodujące i utrwalające negatywne zachowania. Celem diagnozy jest poznanie tych czynników, występujących głównie w sferze postaw i ról społecznych. Przedmiotem zainteresowania są nie tylko zachowania, ale przede wszystkim mechanizmy regulacji zachowania jednostki prowadzące do zaburzeń przystosowania społecznego. Celem terapii w tym modelu jest stworzenie jednostce sprzyjających warunków rozwoju psychospołecznego. Zmian, przewarotościowań oraz modyfikacji własnego postępowania dokonuje sama jednostka w wyniku spotkań z terapeutą lub w kontakcie z grupą.